เศษส่วน
1.1 ความหมายของเศษส่วน
ในชีวิตประจำวันเราใช้จำนวนเต็มในการบอกปริมาณของสิ่งของต่างๆ เช่น จำนวนนกในกรงมี 15 ตัว ในหนึ่งปีมี 12 เดือน เป็นต้น แแต่ถ้าสมมติว่าเรามีน้ำ 1 ขวด ดื่มน้ำไปครึ่งขวดจะเหลือน้ำเพียงครึ่งขวด หรือ
ขวด ซึ่งไม่เป็นจำนวนเต็ม เราเรียกจำนวนนี้ว่า "เศษส่วน"
ขวด ซึ่งไม่เป็นจำนวนเต็ม เราเรียกจำนวนนี้ว่า "เศษส่วน"
ไชโย !! รู้แล้วว่าเศษส่วนคืออะไร
1) การใช้เศษส่วนแทนจำนวนที่ไม่เป็นจำนวนนับ
นัทแบ่งเค้ก 1 ชิ้น ให้เพื่อน 3 คน คนละเท่าๆ กัน เพื่อนจะได้เค้กคนละ
=
ชิ้น กล่าวได้ว่าเพื่อนของนัท ได้เค้กคนละหนึ่งในสามชิ้น นั่นคือจำนวนเค้ก =
ชิ้น
จากเศษส่วน
เรียก 1 ว่า "เศษ" และเรียก 3 ว่า "ส่วน
เรียก 1 ว่า "เศษ" และเรียก 3 ว่า "ส่วน
หมายความว่า 1 เป็นจำนวนเค้กที่ต้องการ จากการแบ่งจำนวนทั้งหมดออกเป็น 3 ส่วนเท่าๆ กัน
2) การอ่านเศษส่วน
อ่านว่า "เศษหนึ่งส่วนสาม" ,
อ่านว่า "เศษสี่ส่วนเจ็ด"
* * ห้ามลืมนะจ๊ะ "ส่วน" ต้อง "ไม่เท่ากับศูนย์" * *
1.2 ประเภทของเศษส่วน
พิจารณาเศษส่วนต่อไปนี้
,
และ 
,
และ 
จาก
มีเศษเป็น 3 ซึ่งน้อยกว่าส่วนที่เป็น 7
มีเศษเป็น 3 ซึ่งน้อยกว่าส่วนที่เป็น 7
กล่าวได้ว่า
เป็นเศษส่วนประเภท "เศษส่วนแท้"
เป็นเศษส่วนประเภท "เศษส่วนแท้"
จาก
มีเศษเป็น 8 ซึ่งมากกว่าส่วนที่เป็น 5
มีเศษเป็น 8 ซึ่งมากกว่าส่วนที่เป็น 5
กล่าวได้ว่า
เป็นเศษส่วนประเภท "เศษเกิน"
เป็นเศษส่วนประเภท "เศษเกิน"
จาก
ประกอบด้วยจำนวนนับ 3 กับเศษส่วนแท้
ซึ่ง
= 3 +
ประกอบด้วยจำนวนนับ 3 กับเศษส่วนแท้
ซึ่ง
= 3 +
กล่าวได้ว่า
เป็นเศษส่วนประเภท "จำนวนคละ"
เป็นเศษส่วนประเภท "จำนวนคละ"![]() |
มารู้ความหมายของเศษส่วนแต่ละประเภทกันเถอะ ....
|
เศษส่วนแท้ คือ เศษส่วนที่มีค่าสัมบูรณ์ของเศษน้อยกว่าส่วน เช่น
, 
, 
เศษเกิน คือ เศษส่วนที่มีค่าสัมบูรณ์ของเศษมากกว่าส่วน เช่น
, 
, 
จำนวนคละ (เศษส่วนคละ) คือ เศษส่วนที่เป็นผลบวกของจำนวนเต็มกับเศษส่วนแท้
ซึ่งได้มาจากเศษเกิน เช่น
= 2 +
= 2 +
1.3 เศษส่วนกับเส้นจำนวน

ถ้าแบ่งเส้นจำนวนในแต่ละ 1 หน่วยบนเส้นจำนวนเส้นเดียวกัน ออกเป็นหน่วยละ 5 ส่วนเท่า ๆ กัน จงหาจำนวนที่แทนจุด A , B และ C และจุดเหล่านั้นอยู่ห่างจาก 0 ไปทางขวาหรือซ้ายกี่ส่วน (ช่อง)
แล้วจะหาวิธีไหนดีนะ ???

A แทน
และอยู่ห่างจาก 0 ไปทางซ้าย 6 ส่วน จาก 5 ส่วน
และอยู่ห่างจาก 0 ไปทางซ้าย 6 ส่วน จาก 5 ส่วน
B แทน
และอยู่ห่างจาก 0 ไปทางขวา 4 ส่วน จาก 5 ส่วน
และอยู่ห่างจาก 0 ไปทางขวา 4 ส่วน จาก 5 ส่วน
C แทน
และอยู่ห่างจาก 0 ไปทางขวา 11 ส่วน จาก 5 ส่วน
และอยู่ห่างจาก 0 ไปทางขวา 11 ส่วน จาก 5 ส่วน
การเปรียบเทียบเศษส่วน
2.1 เศษส่วนที่เท่ากัน
พิจารณาเศษส่วนบนเส้นจำนวนต่อไปนี้
จากเส้นจำนวน
ถ้าแบ่งช่วง 0 ถึง 1 แบ่งออกเป็น 2 ส่วนเท่าๆ กัน
ดังนั้น จุด N แทนจำนวน 

ถ้าแบ่งช่วง 0 ถึง 1 แบ่งออกเป็น 6 ส่วนเท่าๆ กัน
ดังนั้น จุด N แทนจำนวน 

ถ้าแบ่งช่วง 0 ถึง 1 แบ่งออกเป็น 12 ส่วนเท่าๆ กัน
ดังนั้น จุด N แทนจำนวน 

แสดงว่าจุด N แทนจำนวน
,
และ 
,
และ 
ดังนั้น
นั่นคือ
และ
และ

หรือ
และ
และ

อย่างนี้นี่เอง ....... เข้าใจแล้ว 

2.2 เศษส่วนที่ไม่ี่เท่ากัน
พิจารณาเศษส่วนบนเส้นจำนวนต่อไปนี้
บนเส้นจำนวน จาก 0 ถึง 1 แบ่งออกเป็น 5 ส่วน และ 10 ส่วน ตามลำดับ
ถ้าแบ่งช่วง 0 ถึง 1 ออกเป็น 5 ส่วน แล้วจุด N แทน
และ U แทน
และ U แทน
ถ้าแบ่งช่วง 0 ถึง 1 ออกเป็น 10 ส่วน แล้วจุด N แทน
และ U แทน
และ U แทน
จะเห็นได้ว่า N ไม่เท่ากับ U
นั่นคือ N น้อยกว่า U หรือ U มากกว่า N
อ๊ะ ๆ ข้อสังเกต !! ถ้าเศษส่วนที่มีส่วนเท่ากัน แต่เศษไม่เท่ากัน จำนวนที่มีเศษมากกว่าจะมีค่ามากกว่า บนเส้นจำนวน เศษส่วนที่อยู่ทางขวาของเส้นจำนวนจะมี ค่ามากกว่าจำนวนทางด้านซ้าย
| ![]() |
การบวกลบเศษส่วน
2. การแปลงเศษส่วน
ตัวอย่าง จงแปลง 5/3 เป็นเศษส่วนจำนวนคละ
วิธีทำ

3. การขยายเศษส่วน

4. การทอนเศษส่วน
5.การคูณเศษส่วน
หมายถึง 1/2 ของ 3
6. การหารเศษส่วน

ข้อควรจำ
อ้างอิง

อาจารย์จิรวัส สุคนธมาน
อาจารย์ 2 ระดับ 7
กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์
โรงเรียนโสภณศิริราษฎร์
อำเภอวัดเพลง จังหวัดราชบุรี


ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น